Акутна болка во долниот дел на грбот 

Болката во долниот дел на грбот се однесува на болка што ја чувствувате во лумбо сакралниот дел на р’бетот. Може да имате и вкочанетост на грбот, намалено движење на долниот дел од грбот и тешкотии да стоите исправено.

Акутната болка во грбот може да трае од неколку дена до неколку недели. 

Причини

Повеќето луѓе имаат барем еден испад со болка во грбот во животот. Иако оваа болка или непријатност може да се случи насекаде во грбот, најчесто погодената област е долниот дел на грбот. Тоа е затоа што долниот дел од грбот поддржува поголем дел од тежината на вашето тело. Болката во долниот дел на грбот е причина број два поради која најчесто бараме помош од  нашите доктори. Тој е втор по настинката и грипот. Обично прво ќе почувствувате болка во грбот веднаш откако ќе подигнете тежок предмет, ќе се движите ненадејно, ќе седите во една положба подолго време од вообичаено или ќе имате повреда или несреќа.
Акутната болка во долниот дел на грбот најчесто е предизвикана од ненадејна повреда на мускулите и лигаментите што го поддржуваат грбот. Болката може да биде предизвикана од грчеви во мускулите или истегнување или кинење на мускулите и лигаментите. 

Причините за ненадејна болка во долниот дел на грбот вклучуваат:

• Компресија фрактури на ‘рбетот од остеопороза
• Рак кој го зафаќа ‘рбетот
• Фрактура на коска на ‘рбетот
• Мускулен спазам (многу напнати мускули)
• Пукнат или херниран диск
• Ишијас
• Спинална стеноза (стеснување на’ рбетниот канал)
• Искривувања на ‘рбетот (како сколиоза или кифоза), кои може да се наследат и да се видат кај деца или тинејџери
• Напрегање или кинење на мускулите или лигаментите што го поддржуваат грбот 

Болката во долниот дел на грбот може да се должи и на: 
     

• Аневризма на абдоминална аорта што протекува. 
• Состојби на артритис, како што се остеоартритис, псоријатичен артритис и ревматоиден артритис.
• Инфекција на ‘рбетот (остеомиелитис, дискитис, апсцес).
• Бубрежна инфекција или камења во бубрезите.
• Проблеми поврзани со бременоста.
• Проблемите со жолчното кесе или панкреасот може да предизвикаат болки во грбот.
• Медицински состојби кои влијаат на женските репродуктивни органи, вклучително и ендометриоза, цисти на јајниците, рак на јајниците или фиброиди на матката.
• Болка околу задниот дел на карлицата или сакроилијачниот (SI) зглоб. 

Симптоми

Може да почувствувате различни симптоми ако сте го повредиле грбот. Може да имате чувство на пецкање или печење, досадно чувство на болка или остра болка. Болката може да биде блага, или може да биде толку силна што не можете да се движите.

Во зависност од причината за болката во грбот, може да имате и болка во ногата, колкот или долниот дел од стапалото. Може да имате слабост и во нозете и стапалата. 

Испитувања и тестови 

Вашиот доктор или физиотерапевт преку земање на анамнеза ќе се обиде да ја утврди причината за вашата болка во грбот и ќе проба со едноставни мерки како мраз, аналгетици, физикална терапија и соодветни вежби да ја намали болката. Во најголемиот дел од случаевите , болките во грбот ќе се намлат користејќи ги овие методи. 

За време на проценката на вашата состојба , вашиот физиотерапевт ќе се обиде да ја уточни локацијата на болката и да дознае како влијае на вашето движење и ќе ви даде препорака за третман на болка и превентивни мерки.

Повеќето луѓе со болки во грбот се се опоравуваат во рок од 4 до 6 недели. 

Тестовите кои би можеле да бидат побарани : 

• Рендгенска снимка 
• КТ на долниот ‘рбет 
• МРИ на долниот дел на ‘рбетот 

Третман 

За брзо подобрување, преземете ги вистинските мерки кога прв пат ќе почувствувате болка. 

Еве неколку совети како да се справите со болката: 

• Намалете ја нормалната физичка активност во првите неколку дена . Ова ќе ви помогне да ги ослободите вашите симптоми и да го намалите отокот во областа на болката. 
• Нанесете топлина или мраз на болната регија. Мраз се користи во првите 48 до 72 часа а потоа да се користи топлина. 
• Можете да земете аналгетици како ибупрофен но следете ги инструкциите од докторот за правилно дозирање. Не земајте повеќе од препорачаната доза. 
• Додека спиете, обидете се да легнете во свиткана, фетална позиција со перница помеѓу нозете. Ако обично спиете на грб, ставете перница или ролна под колена за да го ослободите притисокот. 
• Често се препорачува во врска со болката во грбот дека треба да се одморите и да избегнете активност долго време. Но всушност, не се препорачува премногу одмор во кревет. Ако немате знаци на сериозна причина за болка во грбот (како што е губење на контролата на цревата или мочниот меур, слабост, губење на тежината или треска), тогаш треба да останете што е можно поактивни. Важно е да се спречи вашиот грб и абдоминалните мускули да станат премногу слаби. Треба да ја намали активноста т.е да се мирува само во првите неколку дена. А потоа , полека да започнете со вообичаените активности .
• Не вршете активности кои вклучуваат тешко кревање или извртување на грбот во првите 6 недели по започнувањето на болката.

По 2 до 3 недели, треба постепено да почнете да вежбате повторно. 

• Почнете со лесна аеробна активност. Пешачење, возење статички велоспиед ,и пливањето се одлични примери. Овие активности можат да го подобрат протокот на крв во грбот и да го промовираат заздравувањето. Тие, исто така, ги зајакнуваат мускулите на стомакот и грбот. 
• Вежбите за истегнување и зајакнување се важни. Но, започнувајќи ги овие вежби прерано по повредата може да се влоши болката. Физиотерапевтот може да ви каже кога да почнете да започнете со вежбите и како да ги направите. 

Прогноза 

Многу луѓе се чувствуваат подобро во рок од 1 недела. После  4 до 6 недели, болката во грбот треба целосно да ја нема.

Кога да контактирате со медицински професионалец 

Контактирајте го вашиот доктор веднаш ако имате: 

• Болка во грбот после тежок удар или пад 
• Мокрење со печење или крв во вашата урина 
• Историја на малигни заболувања
• Губење на контролата врз урината или столицата (инконтиненција) 
• Болка која се движи по нозете . 
• Болка која е полоша кога легнуваш или болка која те буди ноќе 
• Црвенило или оток на грбот или ‘рбетот 
• Силна болка во сите позиции  
• Необјаснива треска со болки во грбот 
• Слабост или вкочанетост во задникот, бутот, ногата или карлицата. 

Контактирајте го и вашиот доктор ако: 

• Неочекувано губиш тежина. 
• Користиш стероиди или интравенозни лекови. 
• Сте имале болки во грбот и порано, но оваа епизода е различна и се чувствува полошо 
• Оваа епизода на болка во грбот трае подолго од 4 недели 

Превенција 

Постојат многу работи кои можете да ги направите за да ги намалите шансите за враќање на болката. Вежбањето е важно за спречување на болки во грбот.

Преку вежбање можете да ја: 

• Подобрите постурата
• Зајакнете го грбот и подобрувајте ја флексибилноста 
• Редицирајте ја вашата телсена тежина-ослабете. 
• Избегнувај падови. 

Исто така е многу важно да научите правилно  да подигате предмети и да се свиткувате  како што треба. Следете ги овие совети: 

• Ако некој предмет е премногу тежок или незгоден, побарај помош. 
• Раширете ги нозете за да му дадете на вашето тело широка основа на поддршка при кревање. 
• Застанете што е можно поблиску до предметот што го креваш. 
• Свиткај се на колена, не во половината. 
• Стегнете ги стомачни мускули додека го подигнувате предметот или го спуштате надолу. 
• Држете го предметот колку што можете поблиску до вашето тело. 
• Дигнете со мускулите на нозете. 
• Немојте да се извртувате додека се наведнувате за предметот, го подигнувате или носите. 

Други мерки за спречување на болката во грбот : 

• Избегнувајте да стоите долги периоди. Ако морате да се стоите на вашата работа, менувајте ги нозете при стоење .
• Не носете високи потпетици.  
• Кога седите на работа, особено ако користите компјутер, заменете го   вашиот стол со физио-столица. 
• Користете столче под нозете додека седите така што колената да ви се повисоко поставени од колковите. 
• Ставете мала перница  зад долниот дел на грбот додека седите или возите долги периоди. 
• Ако возите на долго растојанија, застанете и направете пауза и раздвижете се наоколу . Донесете го седиштето што е можно понапред за да избегнете наведнување. Не подигнувајте тешки предмети веднаш по возење. 
• Престани да пушиш. 
• Вежбајте редовно  за да ги зајакнете стомачните и  мускулите на трупот. Ова ќе го зајакне вашиот труп и ќе го го намали ризикот од понатамошни повреди. 
• Научи се да се опуштиш. Обидете се со методи како јога, таи чи или масажа. 

References 

Corwell BN, Davis NL. Back pain. In: Walls RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, Erickson TB, Wilcox SR, eds. Rosen’s Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice. 10th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2023:chap 31. 

El Abd OH, Amadera JED. Low back strain or sprain. In: Frontera WR, Silver JK, Rizzo TD Jr, eds. Essentials of Physical Medicine and Rehabilitation: Musculoskeletal Disorders, Pain, and Rehabilitation. 4th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019:chap 48. 

Grabowski G, Gilbert TM, Larson EP, Cornett CA. Degenerative conditions of the cervical and thoracolumbar spine. In: Miller MD, Thompson SR, eds. DeLee, Drez, & Miller’s Orthopaedic Sports Medicine. 5th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:chap 130. 

Malik K, Nelson A. Overview of low back pain disorders. In: Benzon HT, Raja SN, Liu SS, Fishman SM, Cohen SP, eds. Essentials of Pain Medicine. 4th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2018:chap 24. 

Murray EL, Misulis KE. Lower back and lower limb pain. In: Jankovic J, Mazziotta JC, Pomeroy SL, Newman NJ, eds. Bradley and Daroff’s Neurology in Clinical Practice. 8th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2022:chap 33.