Синдром на фасетни зглобови – спондилоза

Кои се фасетните зглобови на ‘рбетот?

Фасетните зглобовите се наоѓаат на задната страна на пршленот од лево и десно. Тие поврзуваат два пршлени (горниот и долниот) еден со друг. Пршлените се артикулирани (поврзани) еден со друг со интервертебралниот диск на предната страна и со фасетните зглобови на задната страна на ‘рбетниот столб. Фасетните зглобови обезбедуваат стабилност на ‘рбетот и ја ограничуваат подвижноста на’ рбетот. Секој пршлен на ‘рбетниот столб и секој сегмент на’ рбетот има фасетни зглобови кои ги поврзуваат пршлените во синџир. Помеѓу пршлените во цервикалниот, торакалниот и лумбалниот ‘рбет постојат зглобови.

Синдромот на болка во зглобовите е најчеста причина за болки во грбот!!! Ова е најчеста причина за болки во вратот, болки во горниот и долниот дел на грбот. Фасетните зглобови се мали зглобови кои ги амортизираат сите движења на ‘рбетниот столб – особено странично свиткување, свиткување наназад, ротација на’ рбетниот столб. Како мали зглобови кои ја намалуваат големата подвижност на ‘рбетниот столб – фасетните зглобови се подложни на абење, раскинување и повреди. Повреда на фасетните зглобови може да биде резултат на едно ненадејно движење или последица на повторени неприродни положби на ‘рбетот.

Ненадејно движење може да доведе до истегнување на капсулата на зглобот на фасетот или повреда на лигаментозниот додаток. Пред се, тоа се движењата на свиткување наназад, настрана, ротација на трупот.

Некое време поминато во непроменета, присилна, неприродна положба на ‘рбетот обично поврзано со професионални оптоварувања или домашни работи, доведува до иритација на фасетните зглобови и појава на болки во грбот.

Повредите на фасетните зглобови се јавуваат поради намалената подвижност на овие зглобови.

Намалената подвижност на фасетните зглобови е предизвикана од:

• вкочанети фасетни зглобови (луксација/шинување)
• воспаление на фасетни зглобови (артритис)
• осификација на зглобовите (дегенеративни)
• мускулен спазам (зголемена мускулна тензија)

Како настанува вкочанетоста на фасетните зглобови ?

Дури и едноставните движења – како суптилно извртување на грбот, истегнување при прозевање или некое неочекувано движење – може да доведат до заклучување на зглобот на фасетот. Едноставни движења кои ја надминуваат силата на мускулите кои го опкружуваат ‘рбетниот столб и ги контролираат движењата на фасетните зглобови. Претходната повреда и слабост на фасетниот зглоб доведува до повторени повреди на овие зглобови.

Кои се симптомите?

• болки во вратот или грбот
• болка при виткање на ‘рбетот
• блокирање на одредено движење (вкочанетост)
• спазам на паравертебралните мускули

Болката е првиот и основен знак Таа може да се појави во вратот или грбот и да зрачи глутеалната област. Следниот знак е вкочанетоста,кога зглобот е заклучен, движењето во спротивна насока од заклучувањето на зглобот е ограничено. Во областа на повреда на синдромот на фасет – постои силен мускулен спазам на мускулите околу ‘рбетниот столб.

Мускулната нефлексибилност (скратување на мускулите) е еден од важните фактори за појава на повреди на фасетните зглобови. Редовното истегнување на мускулите на грбот е важно за превенција од повреди. Најважниот фактор што доведува до синдром на фасет е слабоста на мускулите за стабилност на трупот.

Како се дијагностицира?

Дијагнозата на овој синдром се поставува со клинички преглед, а потребно е да се направи рендген на ‘рбетниот столб. Рендгенот на ‘рбетот се прави во 2 проекции – предна и странична. Од овие две проекции се гледаат фасетните зглобови и дали на нив има знаци на повреди. Во случај на двосмисленост се врши дополнителна магнетна резонанца.

Како се третира?

Во третманот на овој синдромот, вниманието е насочено кон – намалување на болката,намалување на грчеви во мускулите, смирување на воспаление на зглобовите, лекување на повредите на лигаментите, зајакнување на мускулите за стабилизација на трупот и зголемување на флексибилноста на трупот.

1.Намалување на болка и грчеви во мускулите – Почетокот на третманот подразбира прекин на оптоварувањето на ‘рбетниот столб – додека болката не престане при мирување и за време на движењата. За да се намали болката, може да се користат методи на кинезитејпинг и методи на елеектротерапија (ТЕНС, терапетвтски ултразвук,функционална магнетна стимулација, терапија со загревање за намалување на мускулната тензија).

Намалување на болката>ја намалува мускулната тензија>дополнително ја намалува болката…

2.Терапија за заздравување на повреди – методите на електротерапија може да го стимулираат заздравувањето на повредениот сегмент. За таа цел може да се користи примена на магнетна терапија и ласерска терапија, како и некои други најсовремени методи (PRP плазма терапија). Блокади може да се дадат и во пределот на болниот сегмент и повредениот зглоб.

3.Кинезитерапија – вежби за зајакнување на мускулите – треба да се фокусира на зајакнување на мускулите за стабилност на трупот. Најслабата алка во нашето тело се токму мускулите кои го стабилизираат трупот. Стабилизаторите на трупот ги поврзуваат горните и долните делови на телото и ја пренесуваат работната сила од едната половина на телото на другата. Кога овие мускули се слаби, преносот на мускулите е нецелосен и се губи некаде по патот… Огромното мнозинство на повреди се предизвикани од слабоста на стабилизаторите на трупот. Како третман, но и во голем број случаии и како превенција се прават вежби за зајакнување на стабилизаторите на трупот. Силните мускули на јадрото обезбедуваат огромна сила и потенцијална енергија која се пренесува на горниот или долниот дел од телото…

4.Хидрокинезитерапија – терапијата со вода е одлична за закрепнување од повреди на спондилоза. Пливањето крал (само тој стил, останатото може да ја влоши повредата!) и одење/трчање во вода се одлични вежби за одржување на кондицијата и зајакнување на мускулите.

5.Динамички вежби – пилатес вежбите се одлични за зајакнување на мускулите кои се стабилизатори на трупот и ‘рбетот. Динамичките вежби се вклучени кога сите движења се целосно безболни.